HAFIZLAR KURAN'I KERİMİ EZBERLERKEN NİÇİN SALLANIR

Hafızlık, Cenab-ı Hakkın kelamını satırdan sadra geçirme mücadelesi... İsteyip de olamayanlar için ise derin bir ukde...

Uzun bir yolculuğa çıkmak gibi hafızlık... İlk zamanlar şeytan çok uğraşır, başlarsın, “acaba yapabilecek miyim” dersin. “Bıraksam mı” dersin. Bitirirsin, “tekrar edebilecek miyim” telaşı başlar. Tekrar edersin “sağlam olacak mı” dersin, “yaşayabilecek miyim” dersin, “koruyabilecek miyim” dersin... Sürekli telaştır hafızlık... Kulluk telaşına bürünebilmenin telaşı... Başa tâç olan hafızlığın ahirette Peygamberimizce de taçlandırılması rüyası...

Dağların yüklenmekten çekindiği kelamı gönlüne nakşederken o enerjiyle genelde sallanır hafızlar... Nedir peki bunun sebebi?

Aşkın manası sarmaşık... Sarmaşık da döne döne sarılır bulunduğu yere... Hafızlık ise en büyük aşklardan... Yoksa hafızlar bu yüzden mi sallanıyorlar? Sarmaşık gibi... Kur'an'a sarılmak için...

Hafız-ı kelamlara soralım dedik; “Hafızlık mıdır insanı sallandıran yoksa sallanmak mıdır insanı hafız yapan?”

Zeynep Büşra Erfan:

Hafızlık insanı sallandırır. Sanki ne kadar hızlı sallanırsan o kadar kolay yapacakmışsın gibi… Ders yapmaya aşklı olduğun bir anda gelir bu sallanmak bence… Kalp hüzünlüyse asla sallanamaz, içindeki ritme bağlı bence…

Şeyma Hatipoğlu:

Hafızlıktır insanı sallandıran, daha doğrusu Kur’an aşkıdır… Böyle mukaddes, kutsal bir sevgiyle insan kendinden geçer… Mevlana Hz. Nasıl döndüyse hafızlık yapanlarda istemsiz sallanıyor.

Gülsüm Okur:

Sallanmaktır bir insanı hafız yapan… Sallanan bir insan olmasaydık dağların bile yüklenmekten kaçtığı yüce Kur’an’ı yüklenmezdik. Besbelli başımız dönmüş bizim…

Âmine Erdoğan:

Bir uçurum kenarında sallanmak gibidir hafızlık… Ya en uçtan manzarayı seyredersin tüm güzelliğiyle ya da en yüksekten düşersin tüm gerçekliğiyle… Hafızlıktır insanı sallandıran bence…

Fatma Bahar San:

Sabahtan akşama kadar sadece yemek ve namaz molası dışında hep oturmak zorundadır hafız… Bu hal üzere oturmak sıkar insanı, bu yüzden hafızlar çaresiz farkında olmadan sallanırlar.

Şeyma Akman:

Sallanmasan hayallere dalıyorsun, hayallere dalınca müteâlâ bitiyor. Müteâlâ bitince dersin kalıyor, dersin kalınca gece izni istiyorsun, izin isteyince geç vakte kalıyorsun, geç vakte kalmak uykusuzluğu getiriyor. Uykusuz kalınca sabah müteâlâsında uyuyorsun, sabah sağlamlaştırmayınca dersin sağlam olmuyor, sağlam olmayınca dersten kalıyorsun. Bu stresle dersi çalışırken sallanıyorsun.

Sümeyye Sevim:

Hafızlık yapanların sallamalarının sebebi, "kelam"ın şiirselliğine ve ahengine kuvvetli bir konsantrasyon ile katılmak bana göre. Kişi kelamı ezberlerken, anlamını bilsin yahut bilmesin onun ruhuna bırakıyor kendisini. Sallanmak ile hafızlık yapmak arasında, soruda ifade edildiği gibi tek düzlemde bir sebep sonuç bağlantısı kurulamaz. Sallanmak kişiyi hafız yapmaz yani. Kişinin ahenge kendisini kaptırması olumsuz bir durum değildir ama, her ne konuda olursa olsun "kapılmak" genel manadan ve içerikten uzak kalmak ile ilgilidir. Okuduğunu mutlak surette anlayan bir hafız, her dem sallanamaz, çok zaman "sarsılır".

Esra Demirbilek Savurgan:

Her işte konsantre farklı şekilde olunur. Hafızlık da ise adaptasyon sallanmakla gerçekleşir. Şu da gariptir ki başka bir dilde ezber yapılırken sallanma olmaz.

Şeyma Atılgan:

Hafızlık yaparken sallanmamıza sebep ayetlerin manası ve derinliğidir. O derinliğe dalmak, içine girmek insanı sallandırır. Kolay bir şey değildir çünkü bu… Buna binaen de o enerji dolumuyla hareket eder, sallanırız.

Asiye Ravza Hazırcı:

Ben küçükken her işimi yaparken sallanırmışım. Bir hacı annem vardı. Sohbetlerine giderdim. Ben sallanıyorum diye ‘Bakın, görün bu kız hafız olacak’ dermiş. Gariptir, sallana sallana hafız oldum. Belki de hacı annemin sözü dua niyetine geçti. Ama hafızlık, sallanırken yormayan tek şeydir bence…

Havva Küçükbağcı:

Hafızlığımı yaparken hafif sallanırım ben… Bazıları da var ki şaşırıyorum, sallanırken ayetleri okuyup nasıl ezber yapabiliyorlar. Bence iman etmeyen biri sadece bir hafızın ezber yaparkenki anlarını incelese iman etmesine sebep olur. Çünkü başka hiçbir dilde ezber yaparken, ya da başka hiçbir konu bu kadar etkileşimli olmaz. Kur’an ile saatlerce etkileşim halinde olan hafız o enerji ile sallanır.

Ramazan Kutlu:

Ezberleme anında kazanılmış bir davranıştır. Doğruluğunu sorarsanız görüntü olarak hoş değil ama ezberleme esnasında kişiler manadan ziyade kelimeleri belki bilinci dışında ezberlemek zorunda kaldığı için bu davranışlar ortaya çıkıyor. Ama isteyen bunu kısa zamanda düzeltebilir. Genelde bu yeni hafızlığını bitirmiş olanlarda görülen bir davranıştır. Mana bütünlüğü içinde ezberleyen bir kişinin unutma olasılığı (tekrar olmadan) daha fazladır. Bu kelimelerin anlamlarına odaklanıldığı için gerçekleşir çünkü kendi dilimiz gibi düşünülür. Hafızlıkta birinci kural sağlam ve yanlışsız ezberlemektir. Onun için tekrar tekrar sayfalar okunur. Bu tekrarlar olduğu sürece ömrün sonuna kadar devam eder. Sonuç olarak bu davranış genelde mukabelelerde ezberleme hızında ortaya çıkan ritmik bir davranıştır.

Selim Yıldız:

Değişik sebeplerden bahsedilmekle beraber aslında farkında olmadan gayriihtiyari yapılan bir davranıştır. Bu vesileyle zihnini daha ziyade ezbere verir hafız. Dikkatini toplar. Ne kadar ilmî geçerliliği var bilinmez ama bir gerçektir, ezber yapan hafızların büyük çoğunluğu bunu uygular.

Salih Tekin:

Okurken duyduğu huşu ile sallanır hafız... Hissiyatlı okuması sebeptir buna...

Eslem Nilay Bozdemir soruşturdu