Şeytanın Tuzakları ve Alınacak Önlemler

Şeytanın insanı aldatmadaki hile ve tuzakları nedir? Şeytan insana en çok gazap ve şehvet ile sokulur. Çünkü gazap aklı giderir. Fahr-i Kâinat Efendimiz (sallallahu aleyhi vesellem) gazap kuvveti için, “Öfke şeytandandır. Şeytan ise ateşten yaratılmıştır. Ateş ancak suyla söndürülür. Öyle ise biriniz öfkelendiğinde abdest alsın” buyurmuştur.

Şeytanın insanı kandırmadaki ikinci metodu haset ve hırstır. Kul, bir şeye hırslandığı zaman aklı görmez, hakkı duymaz, insafı gider. Hırs, doymayan şehvet, bitmeyen mal arzusudur.

Şeytanın insanı aldatmadaki diğer tuzaklarını ise şöyle sıralayabiliriz: Helâl olsa bile doyuncaya kadar yemek yemek, süslenme sevgisi, tamah, dünya lezzetlerinin haram yollardan aranması, acelecilik, dünya malı, fakir olma korkusu.

NEYE AĞLAMALI

"Ağlamanın en güzeli ve iyisi, İslâm’a uygun olmayan amellerle geçirilen ömür için ağlamaktır."
Ahmed b. Ebü’l-Havârî (rah.)

ERZURUM BİLMECELERİ (MESELLERİ)

Bilmeceler, bir ulusun en önemli kültürel varlıklarıdır. Nesilden nesile, dilden dile söylenerek günümüze kadar gelen sözlü halk edebiyatıdır.

Bir taraftan belli bir kafiye ve düzen içinde söylenirken diğer taraftan insanları düşünmeye ve kendi kültür elamanlarıyla bağ kurmaya yöneltir. Aynı zamanda söylenilen ortamlarda neşe ve eğlence kaynağı olur. Bazı argo hatta müstehcen kelimeler olsa da anlamlarında bir yanlışlık yoktur.

Anadolu’nun ilk Türk yerleşmelerinden olan Erzurum’un da elbet kendine özgü sözlü edebiyatı ve bilmeceleri çoktur. Bu bilmecelere halk dilinde ''Mesel'' denir. Önceleri bu meseller, aşıklar tarafından birbirlerine sorulur yine saz eşliğinde cevap verilirdi.

Bu bağlamda ben de unutulmasın ve dilden dile söylensin diye bize ait meselleri çeşitli sözlü ve yazılı kaynaklardan bir araya getirdim. Umarım sizler de eklemeler de bulunarak ya da paylaşarak bu güzel sözlü edebiyatımıza destek olursunuz.
(Çetin Külekçi)

BİLMECELERİMİZ
1- Alti gılli,
Üsdi düz?

(Hasır)

2- Aşşaği yener güle güle
Yuhari çıhar ağlıya ağlıya?

(Külek , su kovası)

3- Addan yer
Üsden sıçar?

(Rende)

4- Aşdi yola, gaşdi yola.
İki gardaş düşdi yola.
Biri gider biri gelir?

( Ayaklar)

5- Ateşde yanmaz,
Suda boğulmaz?

(Gölge)

6- At da var, it de var.
Bir kırtik ot da var?
(İsim)

7- Tarlada biter,
Makine tiker,
Sabah gahdığında,
Yüzüni öper?

(Havlu)

8- Ben neyidim neyidim?
Samur kürkli beyidim.
Felek beni şaşırttı,
Gapi ardına düşirtti?

(Çalı Süpürgesi)

9- Benim bir gızım var,
Gat gat cehizim var?

(Lahana)

10- Benim parlah gızım,
Cehizi dizili gızım,
Misafir gelir ağlar,
Misafir gider ağlar,
Babası geldığınde
Başına kelam bağlar?
(Semaver)

11- Bir süri guşlar,
Bağdat’ da işler,
Gendi gazanır,
Ele bağışlar?

(Arı)

12- Çarşıdan alınmaz,
Mendıle gonulmaz?

(Uyku)

13- Çıldır çıldır,
Bıldır bıldır,
Başi sarıhsız,
Bıyıhli hırhıs?

(Fare)

14- Çınçınli hamam,
Kubbesi tamam,
Bir gelin aldım,
Babasi imam?

(Çalar Saat)

15- Dam üsdünde dane dımbılar.
Bomba gibi gümbüler?
(Dolu)

16- Dam ardına sac goydum,
Cümle alemi ac göydüm?

(Ramazan)

17- Degeneğin ucu yemiş,
Bunu yiyen ölmemiş,
Ramazan da yemiş,
Yıne de Oruci bozulmamış?

(Dayak)

18- Demirden guyi,
Gümbürder suyi?

(Tüfek)

19- Dört köşedir
Beş değil,
Suyla başi
Hoş değil?

(Sabun)

20- El eleme,
Gol dolama,
Gırmızi sandıh,
Gızıl fındıh?

(Sevgili)

21- Elde fincan gezdirir,
Golda mercan gezdirir,
Ellerin sürüsi var,
Beni bir can gezdirir?

(Sevgili)

22- Etden gantar,
Altın dartar?

(Kulak)

23- Fuharanın cebinde durmaz,
Zenginin cebişnden çıhmaz?

(Para)

24- Yeniş yener,
Yohuş çıhmaz?

(Su)

25- Fedi fedi fettan,
Göyneği otdan,
Burni gemikden,
Gulaği Etden?

(Tavuk)

26- Fini fini finiler,
Derdi böyük iniler,
Dibi ağlar,
Tepesi delik?

(Havan)

27- İncedir, uzundur,
Kesikdir başi
Dürtdühçe, sürtdühçe,
Ahıdır gözyaşi?

Dolma kalem)

28- Kadı gaçar,
Götü sıçar?

(Araba)

29- Galayli tas,
Galdır as?
(Ayna)

30- Gara deve,
Girmez eve,
Kes başıni,
Girsin eve?

(Şemsiye)

31- Keser sapi,
Kel kitabi,
Beş dali var,
Beş budaği?

(El)

32- Gılli ağzıni açar,
Gılsız içine gaçar?

(Ayak ve Çorap)

33- Egri büyri buhari,
Sohim garnan yuhari?

(Soba borusu)

34- Sabahdan gahdım,
Beyaz gıza barmah atdım?

(Yoğurt)

35- Gırmızi boyaya boyadım,
Misafire dayadım?

(Çay)

36- Camdan guyi,
Guyuda suyi,
Suyun içinde yılan,
Yılanın ağzında mercan?

(Gaz Lambası)

37- Nefesi var,
Cani yoh,
Derisi var,
Gani yoh?

(Körük)

38- Pırıl pırıl pırtısi var,
Herkese meydan ohur,
Nikahsız garısi var
Abdestsiz ezan okur?

(Horoz)

39- Sohdum küsdi,
Çekdim küsdi?

(Cezve)

40- Sarıca.suluca,
Al eline, vur diline?

(Limon)

41- Yazın geyinir,
Gışın soyunir,
Meyvasını el alir,
Yarpağıni yel alir?

(Ağaç)

42- Yer altında guri gafa?

(Yer elması)

43- Bende var,
Sende var,
Onda var,
Ama sizde heç yoh?

44- Sari sarharam, düşerem diye gorharam.

(Ayva)
45- Ağ tarla, gara tohum. El eker, dil toplar.

(Kağıt, yazı)

46- Allah yapar yapısıni, demir açar gapısıni

(Karpuz)
47- Her eve anahtarsız girerem.

(Rüzgar)

48- Yüzi, gözi garışıh, beylerle çoh barışıh

(Kaymak)

49- Ateşi yahar pekmezi ahar.

(Çıra)

50- İri gözler,
ufah gözler,
yari gizler,
beni gözler.

(Tırhıç)

51- Çıngıllı hamam,
gurnasiı tamam,
bir gelin aldım,
babasi imam.

(Saat)

52- Ey melemez melemez,
tandır başına gelemez,
gelse de geri dönemez.

(Yağ)

53- Oy helinde helinde,
demir guşah belinde,
gece gündüz yol gider,
gine yerinde gine yerinde.

(Değirmen)

54- Alem yedi,
Adem yemedi.

(Meme)

55- Açıhdır av içinde
Örtülü gav içinde
Mollalar okumamış
Yohtur kitap içinde.

(Alın yazısı)

56- Altı yazi/üstü yazi
Dohtorun gızi.

(Sülük)

57- Allah'tan gorhmaz
Cennetten çıhmaz.

Çocuk)

58- Alçahtan gar yağdırır.

(Elek)

59- Al getir alvar getir.
Gelmezse yalvar getir
El değmemiş ağaçtan
Gohlanmamış gül getir.

(Gelin)

60- Fildir, fiştir

Kayadır, daşdır

Bunu bülmeyenin

Avradi boşdur

Elmas)

61- Dam üsdünde galayli tas

(Ay)

62- Bir yerinden girilir, üç yerinden çıhılır

(Gömlek)

63- İçi ateş, dışi daş
Biri guri, biri yaş

(Dünya)

64- Hanım içerde saçi dişarda.

(Mısır

PARASI ÇOK OLAN HAYATI GÜZEL YAŞAR MI ?

HAYIR
Paran olduğu kadar değil, hayatı sevdiğin kadar yaşarsın. RUMUZ KARDELEN

TATİLDE DE MÜSLÜMANSINIZ

Şuurlu Müslüman, camide hangi Allah’ın huzurundaysa tatilde de, sahilde de, otelde de, yaylada da, AVM’de de aynı Allah’ın huzurunda olduğunun bilinciyle hareket eder. Ortamların, mekanların, şartların değişmesiyle asla değerlerinin tahrip olmasına, erimesine müsaade etmez.

Şuurlu Müslüman, modern kültürün büyüsüne kapılıp, diniyle, kültürüyle ve değerleriyle uyuşmayan tatil planlarına asla prim vermez. Onun için tatil, kendisini yenilemek, Allah’a yakınlaşmak, tefekkürünü arttırmak, ailesine ve çocuklarına vakit ayırabilmek, bolca okuyabilmek, kendi iç muhasebesini yapabilmek, ihmal ettiği akraba ziyaretlerini gerçekleştirebilmek demektir. Şuurlu Müslüman, tatil için plan ve program yaparken fiyat, şartlar ve zamandan önce helal bir tatil planı için gayret eder. Tatil adı altında yapacağı yolculukların, ziyaretlerin ve konaklamaların sonunda kendisini, ailesini ve çoluk çocuğunu büyük haram ve günah yükleriyle karşı karşıya bırakacak tatil planlarından şiddetle kaçınır.

Şuurlu Müslüman, tatil yolculuğu vesilesiyle namazlarını, İslami görev ve vazifelerini asla ihmal etmez. Yolculuğu doğal bir eğitim fırsatına çevirerek, yolculuk esnasında namazların nasıl kılınacağına, bir Müslüman olarak yolculukta, seferde nelere dikkat edileceğine dair eş ve çocuklarına doğal bir eğitim ortamı oluşturur. Yolculuk esnasından diğer haramlardan uzak durduğu gibi israf haramından da uzak durur.

Şuurlu Müslüman, tatil planını yaparken yaz tatili boyunca İslami eğitim alması gereken çocuklarının, bu eğitimlerden mahrum kalmaması için büyük önem gösterir ve tüm tatil planlarının merkezine çocuklarının Kur’an eğitimi başta olmak üzere onlara yönelik İslami eğitim programını yerleştirir.

Şuurlu Müslüman, tatil planı yaparken modern kültürün de etkisiyle kendisini İslami tatil adı altında otellerin insafına terk etmemek için direnir. Öncelikle akraba ziyareti yapabileceği, çocuklarını kendi kültürleriyle, toprakla, doğayla, akrabalarıyla buluşturabileceği bir tatil programı için gayret eder.

Şuurlu Müslüman, rahat bir tatil yapmak adına ailesini haremlik-selamlık ve mahremiyet prensiplerinin dikkate alınmadığı otellere ve mekânlara götürüp, kendi değerlerini kendi elleriyle mahvetmez. Şuurlu Müslüman, kalacağı otellerde ve tatil mekânlarında ailesinin boğazından tek bir lokma haram bile geçmemesi için sürekli teyakkuz halindedir. Bu mekanlarda kendisine ve ailesine servis edilen yemeklerin helalliğini, sunulan etlerin helal kesim olup olmadığını, gıdaların içerisinde haram olan katkı maddelerin olup olmadığını güvenilir kaynaklardan öğrenmeye ve ona göre hareket etmeye gayret eder.

Şuurlu Müslüman, tatil için ziyaret ettiği ve geçtiği yerlerdeki manevi şahsiyetleri ziyaret ederek onların sohbetlerinden ve dualarından da faydalanmaya gayret eder. Gittiği yerlerde kabirleri bulunan sahabeleri, manevi şahsiyetleri ve Allah dostlarının kabirlerini ziyaret edip, hiç olmazsa bir Fatiha okumayı ihmal etmez.

Şuurlu Müslüman, planladığı tatil süresince başta kendisi olmak üzere eşinin ve çocuklarının da en az bir kitap okuyup, bitirebilmesi için büyük gayret sarf eder ve gittiği yerlerde camiyi, cemaatle namazı asla ihmal etmez.